Blog

Przyspiesz Internet i wzbogać udostępniane zasoby

Pewnie nie raz i nie dwa zetknąłeś się z pojęciem punktu wymiany ruchu, Internet Exchange Point czy węzłem wymiany ruchu. Jeśli jednak nie albo jeżeli nadal masz wątpliwości, co to za byt – ten tekst jest dla Ciebie.

Zachęcamy do poszerzenia wiedzy na temat tzw. IX-ów czy PWR-ów także ze względu na „lockdown” związany w epidemią. Internet i dostępne w nim zasoby stały się narzędziami jeszcze bardziej niezbędnymi do pracy i jeszcze bardziej pożądanymi w czasie wolnym, z przymusu spędzanym w czterech ścianach. Warto zadbać, żeby te narzędzia były jak najlepszej jakości.

W związku z tym poniżej zebraliśmy odpowiedzi na 5 najważniejszych pytań dotyczących punktów wymiany ruchu.

1. Co to właściwie jest punkt wymiany ruchu?
2. Dla kogo jest punkt wymiany ruchu?
3. Co da mi taki punkt wymiany ruchu?
4. Co da moim klientom?
5. Jakie punkty wymiany ruchu są w Polsce?

Internet składa się z dużej liczby większych i mniejszych sieci połączonych ze sobą. Niektóre z nich działają lokalnie (ISP), inne w skali kraju (np. Atman, Netia, Orange), inne w skali globalnej (tzw. Tier 1, np. Tata Communications, GTT Communications).

Punkt wymiany ruchu (ang. Internet Exchange Point – IXP, IX) to punkt styku wielu operatorów usług dostępu do Internetu oraz dostawców innych usług internetowych (portale, IPTV, VoIP). W tym miejscu ci dostawcy różnych usług łączą się ze sobą bezpośrednio, udostępniając swój ruch IP poza własną sieć i pozyskując ruch z sieci innych dostawców. Takie rozwiązanie skraca czasy połączeń, zmniejsza opóźnienia i koszty ogólne.

Punkty wymiany ruchu powstały w celu optymalizacji i przyspieszenia działania sieci internetowej, są zatem istotną częścią Internetu.

Wymogiem uczestnictwa w węźle jest posiadanie własnej adresacji IP i numeru AS – w uproszczeniu posiadanie własnego routera BGP. Można zatem przyjąć, że punkty wymiany ruchu służą głównie:

• dużym i małym ISP,
• telewizjom kablowym,
• operatorom telekomunikacyjnym,
• dostawcom treści.

W przypadku, gdy firma nie spełnia powyższych wymogów, możliwa jest współpraca z operatorem takim jak np. Atman, który jako LIR (lokalny rejestrator internetowy) pomaga w uzyskaniu numeru AS i adresacji IP.

Niewątpliwą zaletą punktów wymiany ruchu jest dostęp do wielu usług i operatorów w jednym miejscu. Co istotne, pomiędzy operatorami wymieniającymi ruch w ramach IX znacząco skracają się czasy transmisji. Poza tym dla małego operatora uczestnictwo w IX-ie to możliwość zakupu łączy od większych operatorów w bardzo atrakcyjnych cenach.

Działające w Polsce węzły mają bardzo zróżnicowaną ofertę – nie tylko udostępniają różne zasoby, ale także inaczej konstruują swoje oferty i cenniki. Więcej informacji o największych punktach wymiany ruchu w Polsce znajduje się w zestawieniu znajdującym się w dalszej części niniejszego artykułu.

Uczestnictwo w punkcie wymiany ruchu zapewnia szybszy dostęp do zasobów Internetu.

Weźmy jako przykład bezpośredni styk z dostawcą treści telewizyjnych – telewizja będzie docierała do użytkowników szybciej, bo bezpośrednio, z pominięciem kolejek ruchu. Taka transmisja będzie zdecydowanie bardziej odporna na zakłócenia.

Według dostępnych źródeł, na całym świecie znajduje się kilkaset punktów wymiany ruchu. W Polsce IX-y są zazwyczaj ulokowane w większych miastach (Warszawa, Katowice czy Kraków).

Poniżej przedstawiamy krótką charakterystykę 4 największych polskich punktów wymiany ruchu. Zestawienie nie jest rankingiem IXP, a prezentowane dane pochodzą z ogólnodostępnych informacji w Internecie, przede wszystkim znajdujących się na stronach WWW tychże węzłów.

EPIX jest największym w Polsce niekomercyjnym punktem wymiany ruchu. Działa jako Stowarzyszenie na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego „e-Południe” dla operatorów ISP, zarządzane przez operatorów ISP.

Główne węzły dostępowe umożliwiające bezpośrednie, fizyczne przyłączenie do EPIX znajdują się  w Katowicach i Warszawie.

Z uwagi na charakter działalności do EPIX przyłączonych jest najwięcej uczestników – ponad 770. Jest to bardzo duża grupa małych, lokalnych ISP, głównie z południa kraju.

Ze statystyk udostępnionych na stronie można przyjąć, że łączny poziom ruchu wymienianego w węzłach to ok. 1800 Gb/s. Prawdopodobnie jest to suma ruchu open peering i tranzytów do dostawców zagranicznych Tier 1, węzłów zagranicznych, węzłów polskich, a także transmisji do dostawców IPTV (np. Evio).

Oferta EPIX jest rozbudowana i umożliwia dowolny dobór komponentów i ich parametrów.

Niestety, umowa z EPIX nie gwarantuje SLA, co przy częstych lub poważniejszych awariach nie jest komfortowe ani dla uczestników węzła, ani dla ich użytkowników końcowych. Warto zwrócić uwagę, że wysoka awaryjność IX-a może przełożyć się na wizerunek lokalnego operatora jako dostawcy usług i przełożyć na jego dochody (np. konieczność obniżenia cen, zmniejszenie liczby klientów końcowych).

Dawny PLIX, przez wielu uznawany za pierwszy, a z pewnością największy i najbardziej rozpoznawalny polski punkt wymiany ruchu.

Obecnie w całości z amerykańskim kapitałem, należący do Equinix.

Po przejęciu w węźle PLIX/Equinix zastosowano globalną politykę, identyczną dla wszystkich punktów wymiany ruchu zarządzanych przez Equinix. Użytkownikom udostępniony został portal klienta, w którym mają dostęp do statystyk i danych o uczestnikach. Przestano natomiast publikować ogólnodostępne informacje o uczestnikach, zasobach czy ruchu, tak jak robią to pozostałe polskie punkty wymiany ruchu.

Po zmianie właściciela nie ma więc już takiej otwartości jak wcześniej i raczej nie można spodziewać się elastyczności czy dostosowania warunków do specyfiki polskiego rynku.

Thinx IX jest największym polskim komercyjnym punktem wymiany ruchu, którego właścicielem i administratorem jest firma z polskim kapitałem: ATM S.A., świadcząca usługi pod marką Atman.

Atman został uznany za Operatora Usługi Kluczowej jako podmiot prowadzący punkt wymiany ruchu internetowego (IXP), ponieważ zgodnie z definicją jest to obiekt sieciowy, który umożliwia połączenie międzysystemowe pomiędzy więcej niż dwoma niezależnymi systemami autonomicznymi, głównie do celów ułatwienia wymiany ruchu internetowego.

Uczestnikami Thinx IX są więksi operatorzy ISP i telefonii komórkowej, duże portale internetowe, w tym największe polskie i globalne serwisy społecznościowe, gamingowe i platformy streamingowe, firmy hostingowe.

Do Thinx IX sukcesywnie dołączają kolejni najwięksi contentodawcy i uruchamiane są porty o coraz większych przepustowościach. Ostatnim przykładem może być Netflix – światowy potentat rynku streamingu wideo, który w ostatnim tygodniu grudnia ub.r. przy okazji premiery Wiedźmina praktycznie wysycił 100 Gb/s. W celu zapewnienia jak najlepszych warunków transmisji porty Netfliksa w Thinx IX zostały w lutym zupgrade’owane do łącznej przepustowości 200 Gb/s.

Ofertę Thinx – w porównaniu np. z cennikiem przygotowanym przez EPIX – wyróżnia prostota i przejrzystość. Klient/uczestnik w ramach jednej opłaty za port otrzymuje dostęp do zasobów:

• wszystkich uczestników Thinx IX
• dostawców treści, tzw. CDN-ów (np. CloudFlare, Facebook, Netflix, redCDN, TVP, Twitch)
• innych punktów wymiany ruchu (np. Equinix/PLIX)
• zasobów sieci Atman podłączonych do węzła przez routery szkieletowe, które stają się w tym momencie jego regularnym użytkownikiem

Przy tym nie ma żadnych ograniczeń ruchu – jedyny limit to wartość przepustowości wykupionego portu.

Dla przykładu w EPIX klient, który chce mieć dostęp do porównywalnych zasobów, musi zakupić: port, usługę open peering i usługę Polmix, dla której deklaruje wartość pasma. Każdy z tych elementów wyceniany jest osobno.

Każdy uczestnik Thinx IX w ramach umowy ma gwarancję SLA dostępności zakupionych usług.

Główne węzły Thinx znajdują się w Warszawie, a węzły dostępowe w 13 innych większych miastach Polski. Łącznie klient ma do wyboru 24 lokalizacji, w których może dołączyć do Thinx – wszędzie w tej samej cenie.

Inżynierowie Atmana cały czas czuwają nad prawidłowym działaniem usługi i wprowadzają modyfikacje sposobu realizacji usługi w szkielecie, co w efekcie zapewnia ciągłość działania usługi nawet w przypadku awarii któregoś z głównych węzłów Thinx IX.

Punkt wymiany ruchu należący do Orange Polska SA (OPL), a więc byłej Telekomunikacji Polskiej SA, z większościowym francuskim kapitałem. Z racji swojej przeszłości OPL wyróżnia się rozległą infrastrukturą telekomunikacyjną.

Główne przełączniki dostępowe umożliwiające bezpośrednie, fizyczne przyłączenie do TPIX znajdują się w Warszawie i Katowicach. Dodatkowo operatorzy mogą się wpiąć do TPIX, wprowadzając (odpłatnie) swoje kable i urządzenia do tzw. sal telehousingowych, zlokalizowanych w 21 obiektach OPL w Warszawie i 12 innych miastach.

TPIX jest trzecim pod względem liczby uczestników punktem wymiany ruchu w Polsce. Na ich liście brak jednak takich światowych gigantów treści, jak Facebook czy Twitch, nie ma też takich rodzimych potentatów, jak Cyfrowy Polsat (IPLA), TVN, czy GOG (CD Projekt). Jest natomiast EdgeCast i Microsoft.

Podobnie jak Thinx, TPIX wykorzystuje jeden port do świadczenia klientowi różnych usług.

	EPIX	Equinix (PLIX)*	Thinx	TPIX
Dane
Pełna nazwa	EPIX Internet Exchange	Equinix Internet Exchange	Thinx IX	TPIX
Strona WWW	epix.net.pl	ix.equinix.com	atman.pl	tpix.pl
Właściciel	Stowarzyszenie e‑Południe	Equinix	ATM S.A. (Atman)	Orange Polska S.A.
Zasoby
Liczba uczestników**	780	350*	170	254
Ruch w węźle**	1800 Gb/s	1500 Gb/s*	500 Gb/s	800 Gb/s
Zagraniczne IX‑y	DE‑CIX, NIX, AMS‑IX	–	DE‑CIX, Giganet.ua	b.d
Polskie IX‑y	Equinix/PLIX, TPIX, POZIX	Thinx, EPIX	Equinix/PLIX	EPIX, Equinix/PLIX
Tier 1/2	RETN, GTT, Telia, CenturyLink, Liberty Global, Hurricane Electric, Cogent	Operatorzy dostępni w LIM	Tata Communications, Telia Company	Telia Company
Obecność sieci CDN
Facebook
Google Global Cache
Akamai
Atende (redCDN)
CloudFlare
Netflix
OVH

* Wobec braku aktualnych informacji, dane na temat Equinix prezentowane w tabeli pochodzą z pierwszego kwartału 2019 r.

** Na podstawie danych ze strony WWW.

• Prosty cennik oparty na dedykowanym, wielousługowym porcie
• Atrakcyjne, dobrej jakości treści polskich i globalnych contentodawców
• Elastyczna oferta polskiego operatora o prawie 30-letnim doświadczeniu (Atman to pierwszy polski komercyjny dostawca Internetu)
• Wysoka niezawodność usług gwarantowana umową SLA
• Pełne bezpieczeństwo dzięki redundantnej architekturze rozwiązania i lokalizacji głównych węzłów w centrach danych klasy Tier III+

Dowiedz się więcej o usługach Thinx IX lub skontaktuj się w celu otrzymania oferty.